Η αεροναυμαχία της Θάλασσας των Κοραλλίων

Στις 8 Μαΐου 1942 τερματίζεται η ναυμαχία της Θάλασσας των Κοραλλίων με την αεροπορική επίθεση από αεροπλανοφόρο του αυτοκρατορικού Ιαπωνικού Ναυτικού και τη βύθιση του αεροπλανοφόρου «Λέξιγκτον» του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ.

Η αεροναυμαχία της Θάλασσας των Κοραλλίων υπήρξε μία μεγάλη πολεμική σύγκρουση του Β' Παγκόσμιου Πολέμου, που διεξήχθη από τις 4 έως τις 8 Μαΐου του 1942 στο θέατρο επιχειρήσεων του Νοτίου Ειρηνικού ανάμεσα στις ναυτικές δυνάμεις της Ιαπωνίας από τη μία πλευρά και των ΗΠΑ και της Αυστραλίας από την άλλη.

Ήταν η πρώτη αεροναυμαχία στα στρατιωτικά χρονικά, η πρώτη ναυμαχία στην οποία ενεπλάκησαν αεροπλανοφόρα και η πρώτη στην οποία τα πλοία των δύο αντιπάλων δεν είχαν οπτική επαφή και δεν έβαλαν το ένα κατά του άλλου.

Στα τέλη Απριλίου του 1942 οι Ιάπωνες ετοιμάζονταν να θέσουν υπό τον έλεγχό τους τη Θάλασσα των Κοραλλίων (περιοχή ανάμεσα στην Αυστραλία, τη Νέα Γουινέα και τα νησιά του Σολομώντος) και να εγκαταστήσουν αεροπορικές βάσεις στο στρατηγικής σημασίας Πορτ Μόρεσμπι, στο νοτιοανατολικό τμήμα της Νέας Γουινέας, και στο Τουλάγκι, στη νότια περιοχή των νησιών του Σολομώντος, με σκοπό να αυξήσουν την αμυντική τους περίμετρο στον Νότιο Ειρηνικό.

Οι Αμερικανοί υπέκλεψαν το σχέδιο επίθεσης, που είχε την κωδική ονομασία «Επιχείρηση ΜΟ», και έθεσαν σε συναγερμό όλες τις διαθέσιμες συμμαχικές ναυτικές και αεροπορικές δυνάμεις με επικεφαλής τον αντιναύαρχο Φρανκ Φλέτσερ.

Οι Ιάπωνες κινητοποίησαν μεγάλη αποβατική δύναμη, την οποία υποστήριζε ναυτική αρμάδα με επικεφαλής τον ναύαρχο Σιγκεγιόσι Ινούε, ο οποίος είχε στη διάθεσή του τρία αεροπλανοφόρα. Στις 3 Μαΐου εκδηλώθηκε η ιαπωνική επίθεση και την επομένη καταλήφθηκε το Τουλάγκι στο σύμπλεγμα των νήσων του Σολομώντος, κάτω από δύσκολες συνθήκες, καθώς αμερικανικά αεροσκάφη που απονηώθηκαν από το αεροπλανοφόρο «Γιόρκταουν» έπληξαν την αποβατική δύναμη, βυθίζοντας ένα αντιτορπιλικό, μερικά ναρκαλιευτικά και αποβατικές λέμβους.

Οι περισσότερες από τις ναυτικές μονάδες μάχης που κάλυπταν την κύρια ιαπωνική αποβατική δύναμη, η οποία είχε αποπλεύσει από το Ραμπαούλ της Νέας Βρετανίας με προορισμό το Πορτ Μόρεσμπι, στις 4 Μαΐου, διέγραψαν τόξο προς τα ανατολικά, προκαλώντας έτσι σύγκρουση με τις δυνάμεις του Φλέτσερ.

Στις 5 και 6 Μαΐου οι αντίπαλοι σχηματισμοί αεροπλανοφόρων αναζητούσαν ο ένας τον άλλον και στις 7 Μαΐου το πρωί αεροσκάφη των ιαπωνικών αεροπλανοφόρων βύθισαν ένα αμερικανικό αντιτορπιλικό και ένα πετρελαιοφόρο. Την ίδια μέρα, αμερικανικά αεροπλάνα βύθισαν το ελαφρύ αεροπλανοφόρο «Σόχο» και ένα θωρηκτό.

Την επομένη, 8 Μαΐου, ιαπωνικά βομβαρδιστικά βύθισαν το αμερικανικό αεροπλανοφόρο «Λέξινγκτον» και προξένησαν ζημιές στο επίσης αεροπλανοφόρο «Γιόρκταουν», ενώ αμερικανικά βομβαρδιστικά έπληξαν τόσο σοβαρά το μεγάλο ιαπωνικό αεροπλανοφόρο «Σοκάκου», ώστε το τελευταίο αναγκάστηκε να αποσυρθεί από τη μάχη.

Στο τέλος της ημέρας, οι απώλειες σε αεροσκάφη των Ιαπώνων ήταν τόσο μεγάλες, ώστε ο ναύαρχος Ινούε αναγκάστηκε να ματαιώσει την απόβαση στο Πορτ Μόρεσμπι για εύθετο χρόνο, επειδή τα πλοία του χωρίς αεροπορική κάλυψη βρίσκονταν στο έλεος των συμμαχικών βομβαρδιστικών, που απογειώνονταν και από χερσαίες βάσεις της Βόρειας Αυστραλίας. Ο Ινούε συγκέντρωσε τις δυνάμεις του και επέστρεψε στο Ραμπαούλ, απ’ όπου είχε ξεκινήσει πριν από τέσσερις ημέρες.

Στη διάρκεια της πενθήμερης σύρραξης οι Ιάπωνες έχασαν 966 άνδρες και οι Σύμμαχοι 656. Οι υλικές απώλειες για τους Ιάπωνες ήταν 92 αεροπλάνα, 7 πλοία (3 βυθίστηκαν και 4 υπέστησαν σοβαρές ζημιές) και για τους Συμμάχους 69 αεροσκάφη και 4 πλοία (3 βυθίστηκαν και ένα υπέστη σοβαρές ζημιές).

Η αεροναυμαχία της Θάλασσας των Κοραλλίων αποτέλεσε στρατηγική νίκη των Συμμάχων, επειδή για πρώτη φορά από την έναρξη των στρατιωτικών επιχειρήσεων στο μέτωπο του Ειρηνικού κατόρθωσαν να ανακόψουν μία μεγάλη προέλαση των Ιαπώνων. Επιπλέον, οι Σύμμαχοι κατόρθωσαν να αναπληρώσουν σύντομα τις απώλειές τους, όχι όμως και οι Ιάπωνες, που είχε ως επακόλουθο την ήττα στη Ναυμαχία του Μίντγουεϊ τον Ιούνιο του 1942. Τους επόμενους μήνες οι Σύμμαχοι ξεκίνησαν την αντεπίθεσή τους και έθεσαν οριστικά υπό τον έλεγχό τους τον Νότιο Ειρηνικό.

ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ…

1821: Η Μάχη της Γραβιάς. Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος νικά τις τουρκικές δυνάμεις υπό τον Ομέρ Βρυώνη. Επαναστατικές κινήσεις γίνονται και στην Εύβοια.

1886:Το φαρμακείο «Τζέικομπς» στην Ατλάντα της Τζόρτζια πουλάει το πρώτο μπουκάλι Κόκα Κόλα ως σιρόπι για φαρμακευτικούς λόγους. Στην πρώτη του αυτή εμφάνιση το μετέπειτα διάσημο αναψυκτικό περιέχει και ποσότητα κοκαΐνης.

1897: Λήγει με ταπεινωτική ήττα των Ελλήνων ο πόλεμος με την Τουρκία. Το σχετικό πρωτόκολλο κατάπαυσης του πυρός υπογράφεται στο χωριό Ταράτσα της Λαμίας (Ο Ελληνοτουρκικός Πόλεμος του 1897).

1926: Φτάνει ατμοπλοϊκώς στον Πειραιά, προερχόμενος από την Τεργέστη, ο διάσημος μαέστρος και συνθέτης Ρίχαρντ Στράους για σειρά συναυλιών με την Ορχήστρα του «Συλλόγου Συναυλιών».

1936: Ο «Μάης του ’36» στη Θεσσαλονίκη. Σε διαδήλωση καπνεργατών σκοτώνονται 12 και τραυματίζονται 282 διαδηλωτές εργάτες.

1945: Η ναζιστική Γερμανία παραδίδεται. Ημέρα της Νίκης.